Pika (NSS) - ဇူလိုင် ၁၂ 

အရှေ့တောင်အာရှတွင် ကပ်ဘေးများဖြစ်လာနိုင်မည့် တွက်ချက်မှုလွဲမှားခြင်းမှ ကင်းဝေးရန်နှင့် ဒေသတွင်းတွင် နျူကလီးယားလက်နက်များ ကင်းစင်ရန်အတွက်  လက်မှတ်ရေးထိုးရန် ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံများကို ဖိအားပေးနေကြောင်း အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ရက်နိုမာဆူဒီက ပြောကြားခဲ့သည်။

ထို့အပြင် နျူကလီးယားခြိမ်းခြောက်မှုများ ပိုမိုမြင့်တက်လာခြင်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ရက်နိုမာဆူဒီက သတိပေးပြောဆို ခဲ့ကြောင်းလည်း သိရသည်။

အင်ဒိုနီးရှား ဂျာကာတာမြို့တွင် ဇူလိုင်လ(၁၁)ရက် နှောင်းပိုင်းမှာ ကျင်းပခဲ့သည့် နှစ်ရက်ကြာ အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအဝေးမတိုင်မီ ရက်နိုမာဆူဒီက သတိပေးချက်ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအဝေးတွင် မြန်မာနိုင်ငံအရေး၊ တောင်တရုတ်ပင်လယ်အရေး နှင့် ရုရှား-ယူကရိန်းစစ်ပွဲကြောင့် အကျပ် အတည်းများရှိနေချိန်တွင် ဒေသတွင်းစီးပွားရေးကို ပိုမိုအားကောင်းလာအောင် လုပ်ဆောင်ရန်အတွက် ကြိုးပမ်းမှု များကို အဓိကထားဆွေးနွေးသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

ထို့အပြင် ယခုသီတင်းပတ်နှောင်းပိုင်းတွင် အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်တိုနီဘလင်ကန်၊ ရုရှားနိုင်ငံခြား ရေးဝန်ကြီး ဆာဂေးလာရော့ဗ် နှင့် တရုတ်ထိပ်တန်းသံတမန်ဝမ်ယိတို့အပါအဝင် နိုင်ငံတကာသံတမန်များနှင့် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများမှ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများ တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။

အမေရိကန်-တရုတ်ပြိုင်ဆိုင်မှုသည် အာဆီယံ၏အစီအစဉ်များထဲတွင် မပါဝင်သော်လည်း အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများထဲတွင် အမေရိကန်ကို ထောက်ခံအားပေးသည့်နိုင်ငံရှိသလို တရုတ်ကိုလည်း ထောက်ခံအားပေးသည့်နိုင်ငံများ ရှိနေ ကြောင်း သိရသည်။ ရက်နိုမာဆူဒီက "ကျွန်မတို့ဒေသတွင်းမှာ နျူကလီးယားလက်နက်တွေ ရှိနေမယ်ဆိုရင် လုံခြုံစိတ်ချရမှု ဘယ်တော့မှရှိမှာမဟုတ်ပါဘူး။ ဒေသတွင်းမှာ နျူကလီးယားလက်နက်တွေရှိနေပြီး မှားယွင်းတဲ့ တွက်ချက်မှုတစ်ခုသာရှိခဲ့မယ်ဆိုရင် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ကပ်ဘေးတွေဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်" ဟု ပြောဆိုခဲ့သည်။

၁၉၉၅ ခုနှစ်တွင် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများသည် အရှေ့တောင်အာရှကို နျူကလီးယားလက်နက်ကင်းစင်ရေးဇုန် အဖြစ် ကြေညာသည့်စာချုပ်တစ်ခုကို လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြကြောင်း သိရသည်။ အဆိုပါစာချုပ်တွင် ကမ္ဘာ့ထိပ်တန်းနျူကလီးယားအင်အားကြီးနိုင်ငံများက လက်မှတ်ရေးထိုးခြင်း မရှိသေးကြောင်း နှင့် အဆိုပါနိုင်ငံ များကို လက်မှတ်ရေးထိုးရန်အတွက် စည်းရုံးသိမ်းသွင်းမှုများ လုပ်ဆောင်ရန် ရက်နိုမာဆူဒီက တိုက်တွန်း တောင်းဆိုခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ရက်နိုမာဆူဒီက "နျူကလီးယားခြိမ်းခြောက်မှုတွေ ရှိလာတော့မှာမလို့ လက်မှတ်ရေးထိုးဖို့ စောင့်မျှော်နေတာမျိုးတွေ ဆက်မလုပ်နိုင်တော့ပါဘူး" ဟု ပြောဆိုခဲ့သည်။