Htay Oung (NSS) - အောက်တိုဘာ ၁၃ 

အစ္စရေးရဲ့ဂါဇာကမ်းမြှောင်ဒေသအတွင်း လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုမှာ  ပါလက်စတိုင်းဆိုင်ရာ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂရဲ့ ဒုက္ခသည်အေဂျင်စီ UNRWA မှ ၀န်ထမ်း ၁၁ ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကြက်ခြေနီနဲ့ လခြမ်းနီအဖွဲ့ဝင် ၅ ဦးတို့လည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့မှာ ပြောဆိုတယ်လို့ Reuters က အောက်တိုဘာလ  ၁၂ ရက်က ရေးသားခဲ့ပါတယ်။

"ဂါဇာကမ်းမြှောင်မှာ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ပဋိပက္ခအတွင်း အောက်တိုဘာ ၇ ရက် နောက်ပိုင်း သေဆုံးခဲ့သူ UNRWA လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် ၁၁ ဦးရှိကြောင်း အတည်ပြုရတဲ့အတွက်  အလွန်ဝမ်းနည်းမိပါကြောင်း၊ ကုလသမဂ္ဂဒုက္ခသည် အေဂျင်စီရဲ့သတင်းထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ 

သေဆုံးသူတို့ဟာ ပါလက်စတိုင်းလူမျိုး (သို့မဟုတ်) နိုင်ငံရပ်ခြားအမှုထမ်းများ ဟုတ်-မဟုတ် အတိအကျဖော်ပြထားခြင်း မရှိပေမယ့် UNRWA မှ ဦးစီးဖွင့်လှစ်ထားတဲ့ စာသင်ကျောင်းများမှ ကျောင်းဆရာ/ဆရာမ ၅ ဦး၊ မီးယပ် သားဖွားတစ်ဦး၊ အင်ဂျင်နီယာတစ်ဦး၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအကြံပေးတစ်ဦးနှင့် ပံ့ပိုးကူညီရေးဝန်ထမ်း သုံးဦးတို့ ပါဝင် တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အသက်ဆုံးရှုံးရသူ အချို့ဟာ မိသားစုတွေနဲ့ အတူရှိနေစဉ် သူတို့ရဲ့နေအိမ်တွေမှာ အသတ်ခံခဲ့ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်များ ဆုံးရှုံးမှုအတွက် UNRWA အနေနဲ့ မိသားစုများနဲ့ထပ်တူ ဝမ်းနည်းကြေကွဲရပါကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။

အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကြက်ခြေနီနဲ့ လခြမ်းနီအသင်းများဖက်ဒရေးရှင်း (IFRC) ကလည်း  ၎င်းတို့ရဲ့အဖွဲ့ဝင် ၅ ဦးတို့ ဟာ ဂါဇာမှာ လေးဦးနဲ့ အစ္စရေးနိုင်ငံအတွင်းမှာ တစ်ဦးတို့ သေဆုံးခဲ့ကြောင်း၊ ဂါဇာဒေသအတွင်း လူနာတင်ယာဉ်တိုက်ခိုက်ခံရမှု သီးခြားဖြစ်ရပ်နှစ်ခုမှာ  ပါလက်စတိုင်း လခြမ်းနီ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာဝန်ထမ်းလေးဦးတို့ သေဆုံးခဲ့ရ ခြင်းဖြစ်တယ်လို့ IFRC က ပြောပါတယ်။  

စနေနေ့  ဒဏ်ရာရသူများကို ကုသဖို့ လူနာတင်ယာဉ်ကို မောင်းနှင်နေစဉ် အစ္စရေးနိုင်ငံ အမျိုးသား အရေးပေါ်ဝန်ဆောင်မှုဌာနမှ ယာဉ်မောင်းသူ၀န်ထမ်းတစ်ဦးအသက်ဆုံးရှုံးရခြင်းဖြစ်တယ်လို့ သိရှိရပါတယ်။

ဂါဇာကမ်းမြှောင်ဒေသရှိ UNRWA က ဖွင့်လှစ်ထားတဲ့ စာသင်ကျောင်း ၈၈ ကျောင်းတို့မှာ ဒေသတွင်း အိုးအိမ် စွန့်ခွာထွက်ပြေးရသူ ၁၇၅,၅ဝဝ နီးပါးတို့ ခိုလှုံနေကြတယ်လို့ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂရဲ့ ပါလက်စတိုင်းဆိုင်ရာဒုက္ခသည်များ ကယ်ဆယ်ရေးနဲ့ ကူညီဆောင်ရွက်ရေးအေဂျင်စီက ဆိုပါတယ်။

အစ္စရေးလေတပ်က လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေကို ဆက်လက်ပြုလုပ်နေတာကြောင့် အချိန်နဲ့အမျှ ထိခိုက် သေဆုံးသူအရေအတွက် တိုးမြင့်လာနေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

UNRWA ဝန်ထမ်းတွေဟာ ခိုလှုံရေးစခန်းများရှိ အိုးမဲ့အိမ်မဲ့များရဲ့ လိုအပ်ချက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးဖို့အတွက်  ၂၄ နာရီပတ်လုံး ကူညီဆောင်နေကြောင်း၊ ဒါပေမယ့် စခန်းအချို့မှာ လူပြည့်ကျပ်နေပြီး အစားအစာ၊ အခြား အခြေခံ လူသုံးပစ္စည်းများနဲ့ သောက်သုံးရေရရှိနိုင်မှုဟာ အကန့်အသတ်ဖြစ်လာနေကြောင်း သိရှိရပါတယ်။

ပထမ အာရပ်-အစ္စရေးစစ်ပွဲအပြီး ၁၉၄၉ ခုနှစ်မှာ စတင်တည်ထောင်ခဲ့တဲ့ UNRWA ဟာ ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသ၊ အနောက်ဘက်ကမ်း၊ ဂျော်ဒန်၊ ဆီးရီးယားနဲ့ လက်ဘနွန်တို့မှာ ဒုက္ခသည်များရဲ့ကျောင်းပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုနဲ့ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာအကူအညီများ အပါအဝင် အများအကျိုးပြုလုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ပေးနေခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုအတွင်း တိုက်ရိုထိမှန်တဲ့ စာသင်ကျောင်းနှစ်ကျောင်းရှိပြီး ပဋိပက္ခကြောင့် ထိခိုက်ခံစားရ တဲ့ အဆောက်အဦအရေအတွက်မှာ ၂ဝ အထိ ရှိလာခဲ့ကြောင်း UNRWA က ပြောပါတယ်။

ကြက်ခြေနီအဖွဲ့သည် ဆေးရုံအပြည့်ဖြစ်နေတဲ့ လူနာအများ တဖြုတ်ဖြုတ်သေဆုံးနေရခြင်းကို တားဆီးရန်အတွက် ဂါဇာဒေသအတွင်း  လောင်စာဆီဝင်ရောက်ခွင့်ပြုရန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကြက်ခြနီအဖွဲ့က မေတ္တာရပ်ခံလိုက်ပါ တယ်။ ဒါပေမယ့် ဓါးစာခံအဖြစ် ဖမ်းဆီးခံနေရတဲ့ မိမိနိုင်ငံသား ပြန်လည်လွတ်မြောက်မလာမချင်း ဝိုင်းပတ် ပိတ်ဆို့မှုကို လူသားချင်းစာမှုဆိုင်ရာ အကြောင်းပြချက်နဲ့ ဖျက်သိမ်းပေးရန် မရှိကြောင်း ကြာသပတေးမှာ အစ္စရေး က ပြန်ကြားလိုက်တယ်လို့ လန်ဒန်အခြေစိုက်အာရဗီဘာသာ Asharq Al Awsat သတင်းအေဂျင်စီက ယနေ့ ရေးသားခဲ့ပါတယ်။

ဂါဇာရှိ တစ်ခုတည်းသော လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပေးစက်ရုံကို ပိတ်ထားရပြီး ဆေးရုံများမှ အရေးပေါ်ဂျင်နရေတာ များအတွက် လောင်စာဆီများ ကုန်ခမ်းသွားပြီဖြစ်ပါတယ်။ အကျပ်အတည်းတိုးမြင့်လာမှုကြောင့် လူသားတွေ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ စိတ်ဆင်းရဲမှုတွေဟာ ရွံရှာဖွယ်ဖြစ်ပြီး အရပ်သားများအပေါ် ဆင်းရဲဒုက္ခကို လျှော့ချပေးရန် နှစ်ဖက်စလုံးကို  မေတ္တာရပ်ခံကြောင်း နိုင်ငံတကာကြက်ခြေနီကော်မတီရဲ့ဒေသဆိုင်ရာဌာနက ကြာသပတေးနေ့ မှာ သတင်းထုတ်ပြန်ပါတယ်။

ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသမှာ လျှပ်စစ်ဓာတ်အားပြတ်တောက်သွားတာကြောင့် ဆေးရုံတွေမှာ သေဆုံးမှုတွေ ဆက်တိုက်ဖြစ်လာနေကြောင်း၊ မွေးကင်းစ ကလေးငယ်များကို အနွေးဓါတ်ပေးရန်နဲ့ သက်ကြီးရွယ်အို လူနာများ အတွက် အောက်ဆီဂျင်ပေးကုသရာမှာ အန္တရာယ်ဖြစ်လာကြောင်း၊ ကျောက်ကပ်ဆေးကြောခြင်းကို  ရပ်တန့်ထား ရပြီး ဓာတ်မှန်ရိုက်နိုင်ခြင်း မရှိတော့ကြောင်း၊ လျှပ်စစ်မီး မရရှိခဲ့လျှင် ဆေးရုံတွေဟာ ရင်ခွဲရုံအဖြစ်  ပြောင်းလဲသွား နိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါတယ်။

အဲဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး မိမိနိုင်ငံသားဓားစာခံများ လွတ်မြောက်ခြင်းမရှိသရွေ့ ဝိုင်းရံပတ်ဆို့ထားမှုမှာ ခြွင်းချက်မရှိ ကြောင်း အစ္စရေးစွမ်းအင်ဝန်ကြီးက ပြောဆိုတယ်လို့ ယနေ့ အောက်တိုဘာလ ၁၃ ရက်မှာ ရိုက်တာသတင်းတစ်ပုဒ် မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

"ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသအတွက် လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာအကူအညီတွေတဲ့လား။ အစ္စရေး ဓားစာခံတွေ အိမ်ပြန် မရောက်မချင်း လောင်စာဆီထရပ်ကား ဝင်လာမှာ မဟုတ်ပါကြောင်း၊ လျှပ်စစ်မီးခလုပ်ကို နှိပ်လို့ရမှာ မဟုတ်သလို ရေဘုံပိုင်များလည်း ဖွင့်နိုင်မှာ မဟုတ်ကြောင်း၊ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုတာ လူစိတ်ရှိသူများအတွက် ဖြစ်ပြီး၊  ကျွန်ုပ်တို့အတွက် ဘယ်သူကမှ ကိုယ်ကျင့်အဘိဓမ္မာတွေနဲ့ တရားချမနေသင့်ကြောင်း အစ္စရေးစွမ်းအင် ဝန်ကြီး အေရီယယ်_ကာ့ဇ်က သူ့ရဲ့ X လူမှုကွန်ရက် စာမျက်နှာမှာ ရေးသားပါတယ်

ဒီအတောအတွင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အန်သိုနီဘလင်ကင်ဟာ အစ္စရေးနိုင်ငံ တဲလ်အဗစ်မြို့ကို ရောက်ရှိလာတယ်လို့ ရိုက်တာရဲ့အခြားသတင်းတစ်ပုဒ်မှာ တွေ့ရှိရပါတယ်။

#အစ္စရေးလေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု #ဂါဇာကမ်းမြှောင် #အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကြက်ခြေနှီနှင့်လခြမ်းနီ 

#ကုလသမဂ္ဂပါလက်စတိုင်းဆိုင်ရာဒုက္ခသည်အေဂျင်စီ #နိုင်ငံခြားရေး၀န်ကြီးအန်သိုနီဘလင်ကင်

(Reuters., 12 October 2023,” 11 UN Refugee Agency Workers Killed In Israeli Air Strikes On Gaza” ကို #HtayOung, #OungMarine ဆီလျော်အောင် ကောက်နှုတ်ဘာသာပြန်ဆိုသည်။)