Htay Oung (NSS) - ဩဂုတ် ၁၉ 

နိုင်ငံ့အနောက်ပိုင်းမှာ လောင်ကျွမ်းနေတဲ့ တောမီးများအကြောင်း မျှဝေသတင်းများကို Facebook က ဖြုတ်ချနေခြင်းဟာ မဆင်မခြင်လုပ်ရပ်ဖြစ်ကြောင်း၊ ပြည်တွင်းသတင်းများအပေါ် တားဆီးနေခြင်းမှ ရုပ်သိမ်းပေးဖို့အတွက် Meta (META.O) “မက်တာကုမ္ပဏီ"ထံ ကနေဒါအစိုးရက သောကြာနေ့မှာ တောင်းဆိုလိုက်တယ်လို့ Reuters က ယမန်နေ့(ဩဂုတ်လ ၁၈ ရက်)မှာ ရေးသားပါတယ်။

အင်တာနက် မဟာကုမ္ပဏီကြီးများအနေနဲ့ သူတို့ရဲ့ ပလပ်ဖောင်းများမှာ ဖော်ပြတဲ့ သတင်းဆောင်းပါးများနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဒဏ်ငွေအရိုက်ခံရနိုင်တဲ့ ဥပဒေသစ်ကို ကနေဒါအစိုးရက ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါကို လက်တုံ့ပြန်တဲ့ ကနေဒါရှိ Facebook နဲ့ Instagram မှ သတင်းများကို ယခုလမှာ မက်တာက စတင်ပိတ်ဆို့နေပါတယ်။

ဝေးလံခေါင်သီတဲ့ မြောက်ပိုင်း “ရဲလိုးနိုက်ဖ်" ဒေသ မီးလောင်ကျွမ်းမှုနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အရေးကြီး အချက် အလက်သတင်းများကို “ရှယ်"လို့ မရအောင် တားဆီးနေတယ်လို့ တောမီးကြောင့် ထွက်ပြေးလာသူအချို့က ပြည်တွင်းမီဒီယာများကို တိုင်တန်းခဲ့ကြပါတယ်။ 

သတင်းအချက်အလက်တွေကို ပိတ်ပင်နေတဲ့ မက်တာရဲ့ မဆင်မခြင် လုပ်ရပ်ကြောင့် Facebook နဲ့ Instagram မှာ အရေးကြီးတဲ့ အချက်အလက်တွေကို ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုလို့ မရတော့ပဲဖြစ်ကုန်ကြောင်း၊ အဲဒီလို သေရေးရှင်ရေးအခြေအနေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ကနေဒါနိုင်ငံသားတွေ ဘေးကင်းရေးအတွက် သတင်းမျှဝေမှုကို ပြန်လည်အသက်သွင်းပေးဖို့ တောင်းဆိုထားကြောင်း သမိုင်းအမွေအနှစ်ဆိုင်ရာ၀န်ကြီးက သူ့ရဲ့ လူမှုကွန်ရက် စာမျက်နှာမှာ ရေးသားပါတယ်။ 

ကနေဒါ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးဝန်ကြီးကလည်း မက်တာရဲ့ တားဆီးပိတ်ပင်မှုတွေဟာ လူအများအတွက် အရေးကြီး သတင်းအချက်အလတ်များကို သိရှိခွင့် မရတော့ပဲ ဖြစ်ကုန်တယ်လို့ စောစောပိုင်းကတည်းက ပြောခဲ့ပြီးပါပြီ။

သတင်းတွေကို တားဆီးပိတ်ဆို့နေတဲ့ မက်တာရဲ့ လုပ်ရပ်တွေဟာ ထင်ရာစိုင်းပြီး တာဝန်မဲ့ခြင်းသက်သက်ဖြစ်တယ်လို့ အာဏာရ လစ်ဘရယ်ပါတီ ဥပဒေပြုလွှတ်တော်အမတ်တစ်ဦးက ကြာသပ တေးနေ့မှာ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန်ခဲ့ပါတယ်။

လူအတော်များများဟာ မိုးလေ၀သ သတင်းပါ လင့်ခ်များကို ရှယ်လို့ မရတော့တဲ့အတွက် သတင်းကို “SS “ ဓါတ်ပုံရိုက်ပြီး ပြန်လည်မျှဝေနေကြရတယ်လို့ ရဲလိုးနိုက်ဖ်ဒေသ “ကက်ဘင်ရေဒီယို" ဒစ်ဂျစ်တယ်ရုပ်သံဋ္ဌာနမှ “မိုးလေ၀သနဲ့ အားကစား သတင်း"စီစဉ်တင်ဆက်သူ အိုလီဝီလီယံက နိုင်ငံတစ်စိတ်တစ်ပိုင်းပိုင် “ကနေဒီယန်ရုပ်သံကော်ပိုရေးရှင်း"ကို ပြောပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ဒီလို ပြောဆိုဝေဖန်မှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လူမှုကွန်ရက်ကုမ္ပဏီကြီးက တုံ့ပြန်ရာမှာ သူတို့ရဲ့ တားဆီးပိတ်ပင်မှုဟာ သဘာဝဘေးအန္တရာယ် သို့မဟုတ် အကျပ်အတည်း တစ်ခုအတွင်း သုံးစွဲသူများအတွက် ဘေးကင်းကြောင်း ပျံ့နှံ့စေမယ့် "Safety Check" လုံခြုံရေးစစ်ဆေးမှု အစီအစဉ်ကို Facebook မှာ စတင်အသုံးပြုခဲ့ကြောင်း မက်တာပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက အီးမေးလ်နဲ့ အကြောင်းပြန်ကြားခဲ့ပါတယ်။

ကနေဒါနိုင်ငံသားများအနေနဲ့ တရားဝင် အစိုးရအေဂျင်စီများ၊ အရေးပေါ်ဝန်ဆောင်မှုများနဲ့ အစိုးရ မဟုတ်သော အဖွဲ့အစည်းများထံမှ လွှင့်တင်နေတဲ့ အကြောင်းအရာများကို ဝင်ရောက်ကြည့်ရှုရန် Facebook နဲ့ Instagram ကို အသုံးပြုနိုင်ကြောင်း၊ သုံးစွဲသူများက ဘယ်လိုသတင်းမျိုးတွေ ရှယ်ထားကြတယ်ဆိုတာ သူတို့ရဲ့ ပလက်ဖောင်းအတွင်း ၀င်မကြည့်ကြပဲ ပလက်ဖောင်းပေါ်မှာ မျှဝေထားတဲ့ အကြောင်းအရာများအတွက် ကုမ္ပဏီကို ဒဏ်ငွေရိုက်မယ်လို့ အတင်းအကျပ် ဆောင်ရွက်လာခြင်းဟာ သူတို့လုပ်ငန်းအတွက် လက်ခံဖွယ် မရှိနိုင်ကြောင်း မက်တာပြောရေး ဆိုခွင့်ရှိက ဖော်ပြထားပါတယ်။

(Reuters.,18 August 2023,” Canada demands Meta lift news ban to allow wildfire info sharing” ကို #HtayOung , #OungMarine ဆီလျော်အောင် ကောက်နှုတ်ဘာသာပြန်ဆိုသည်။)