ယွန်း (NSS) - ဖေဖော်ဝါရီလ - ၁၄ 

    စိုးရိမ်စရာအခြေအနေတွင်ရှိနေသည့် စက်သုံး ဆီပြဿနာကြောင့် ဆန်သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် ဆန်စက်များတွင် အခက်အခဲများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရ ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါးအသင်းချုပ်(MRF) ထံမှ သိရသည်။

    မြန်မာနိုင်ငံတွင် မိုးစပါးစိုက်ဧက(၁၅)သန်းနှင့် နွေစပါးစိုက်ဧက(၂)သန်း နှစ်စဉ် စုစုပေါင်း စိုက် ဧကမှာ (၁၇) သန်းအထိရှိပြီး ဧရာဝတီ၊ ရန်ကုန်၊ ပဲခူး၊ ရခိုင်နှင့် စစ်ကိုင်းတို့တွင် စိုက်ဧက အများဆုံးဖြစ် ကြောင်း သိရသည်။

အဆိုပါ ဒေသများသည် ပုံမှန်အတိုင်း ဆန်ထွက် ရှိနေသော်လည်း ဒေသတစ်ခုနှင့် တစ်ခု ဆန်သယ်ယူ ပို့ဆောင်ရေးတွင် ဒီဇယ်စက်သုံးဆီပြဿနာကြောင့် သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလမ်းကြောင်းများတွင် အခက် အခဲများရှိနေကြောင်း သိရသည်။

   “ဧရာဝတီတိုင်းကမြို့တွေ မြောင်းမြတို့၊ ဖျာပုံတို့ အစရှိသဖြင့်ပေါ့။ ရေလမ်းပေါက်တဲ့ မြို့တွေဖြစ်တဲ့ ပခုက္ကူတို့ နောက်ဆုံးဗန်းမော်အထိသွားတယ်။ ပဲခူး တိုင်းမှာဆို ပြည်တို့ဘာတို့အထိ အပေါ်တက်တယ်။ ဟင်္သာတဆိုလည်း အပေါ်တက်တာပဲ။ ဘာအခက် အခဲမှမရှိဘူး။ သွားလို့ရတယ်။ ဒါပေမဲ့ ပြဿနာက တစ်ခါတလေကျရင် စက်သုံးဆီနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဟာမျိုးပေါ့။ အထူးသဖြင့် ဒီဇယ်စက်သုံးဆီ ပြဿနာ တွေ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးလမ်းကြောင်းမှာ အခက်အ ခဲရှိတယ်” ဟု MRF ဥက္ကဋ္ဌ ဦးရဲမင်းအောင်က NP News ကိုပြောသည်။

စက်သုံးဆီအခက်အခဲကို သယ်ယူပို့‌ဆောင်ရေး တွင်သာမက ပြည်တွင်းရှိ ဆန်စက်များ၌လည်း ရင်ဆိုင်နေရပြီး လျှပ်စစ်မီးပုံမှန်မရရှိမှုကြောင့် ပြီးခဲ့ သည့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှစ၍ ဆန်စက်အချို့၌ ဒီဇယ်နှင့် ပေါင်းစပ်လုပ်ကိုင်ရသည့် စပါးခွံမှလျှပ်စစ်ထုတ်ယူ သည့် နည်းလမ်းကို အသုံးပြုလာခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

“ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လျှပ်စစ်မီးရရှိမှုအရ မနှစ်က လောက်ကတည်းက ဆန်စက်တော်တော်များများက စပါးခွံကနေ လျှပ်စစ်ထုတ်ပြီး လည်တာရှိတယ်။ စပါး ခွံကနေ လျှပ်စစ်ထုတ်ရင်လည်း ဒီဇယ်နဲ့ တစ်ဝက်စီ လုပ်ရတယ်။ ဒီဇယ်သုံးရတယ်။ နောက် တစ်ခုက ရိတ်သိမ်းခြွေလှေ့စက်ဆိုရင် (၂၀၂၁)၊ (၂၀၂၂)က တစ်ဧကကို (၆၀ဝဝဝ) လောက်ပဲပေးရတာ အခုဆို ရင် တချို့နေရာမှာ (၁ သိန်း)၊ (၁သိန်းခွဲ)လောက်ထိ ပေးရတယ်။ စရိတ်တွေအကုန်တက်တယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ တစ်လလောက်ကဆို ဒီဇယ်ဝယ်ဖို့ တော်တော် အခက်အခဲဖြစ်သွားတယ်။ အခုရက်ပိုင်းမှာတော့ ငြိမ်နေတယ်။ အဲဒါတောင် စိုးရိမ်စရာကောင်းတယ်။ စိုးရိမ်စရာ အခြေအနေဖြစ်နေတယ်”ဟု ဦးရဲမင်း အောင်က ဆက်လက်ပြောသည်။

ထို့ပြင် လယ်ယာထွက်ကုန်တင်ပို့ခြင်းမှ ရသည့် ပို့ကုန်ရငွေ (၇၀)ရာခိုင်းနှုန်းကို စက်သုံးဆီများဖြစ် သည့် ဒီဇယ် နှင့် ပရီမီယံဒီဇယ် ဝယ်ယူခြင်းအတွက် သာ အသုံးပြုမည်ဖြစ်ကြောင်း မြန်မာနိုင်ငံဆန်စပါး အသင်းချုပ် (MRF) က ပြီးခဲ့သည့် လပိုင်းတွင် ထုတ်ပြန်ပြီးဖြစ်သည်။

ပြီးခဲ့သည့် ဒီဇင်ဘာလအတွင်း ပြည်တွင်း၌ စက် သုံးဆီပြတ်လပ်မှုများဖြစ်ပေါ်ခဲ့ပြီး ပြည်ပမှတင်သွင်း နေသည့် စားသုံးဆီနှင့် စက်သုံးဆီများအတွက် လိုအပ်သည့်နိုင်ငံခြားငွေကို အတိုင်းအတာတစ်ခု အထိ ဗဟိုဘဏ်၏ ငွေလဲလှယ်နှုန်းဖြင့် ခွင့်ပြုပေးနေ ကြောင်း သိရသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် စက်သုံးဆီ များကို စင်ကာပူနိုင်ငံမှ အဓိကတင်သွင်း ဖြန့်ချိ လျက်ရှိပြီး ဈေးနှုန်းများကို အဆိုပါနိုင်ငံ၏ ဈေးနှုန်း နှင့် ဒေါ်လာ လဲလှယ်နှုန်းကို အခြေခံကာ တွက်ချက် ရောင်းချပေးနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။ 

   ဆန်စပါးအသင်းချုပ်အနေဖြင့် ဆန်စက်များ စက်သုံးဆီဖူလုံစွာသုံးစွဲနိုင်ရေးအတွက် စွမ်းအင်ဝန်ကြီးဌာန အပါအဝင် သက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများပူးပေါင်း၍ ပြီးခဲ့သည့်လပိုင်းက စက်သုံးဆီဂါလန် တစ်သိန်းခန့်ကို ရောင်းချပေးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။