Htay Oung (NP News) - ဖေဖော်ဝါရီ ၂၅

ယူကရိန်းစစ်ပွဲနဲ့ပတ်သက်ပြီး အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးဆိုင်ရာ တရုတ်ရဲ့အဆိုပြုချက်ပါ အစိတ်အပိုင်းအချို့ကို သမ္မတဇီလန်စကီးက ကြိုဆိုလိုက်ပေမယ့် စစ်မက်တိုက်ခိုက်နေတဲ့ နိုင်ငံသာလျှင် ငြိမ်းချမ်းရေးအစီ အစဉ်ကို စတင်သင့်ကြောင်း ပြောဆိုတယ်လို့ Reuters က ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၄ ရက်ကရေးသားပါတယ်။

ငြိမ်းချမ်းရေး ကြားခံအကျိုးဆောင်အဖြစ် တရုတ်ရဲ့ ကမ်းလှမ်းမှုကို ရည်ညွှန်းပြီး “ သူတို့က အဲ့ဒီကိစ္စမှာ ပါဝင်ဖို့ ပြင်ဆင်နေတယ်ဆိုတာ အရေးကြီးတဲ့ အချက်ပါပဲ"လို့ မီဒီယာများနဲ့ တွေ့ဆုံစဉ် ဇီလန်စကီးက မှတ်ချက်ပေးပါတယ်။

( လွန်ခဲ့တဲ့နှစ် အောက်တိုဘာလတုန်းက “စပေ့ အိတ်ခ်"ဘီလျံနာ အယ်လွန်မက်စ်ရဲ့ ယူကရိန်းစစ်ပွဲ ငြိမ်း ချမ်းရေး အဆိုပြုချက်မှာ အထူးသဖြင့် ယူကရိန်းတို့ရဲ့ ရစရာမရှိအောင် ဆဲရေးပြစ်တင်ခြင်း ခံခဲ့ရဖူးပါတယ်။) ဂျာမနီနိုင်ငံ မြူးနစ်မြို့ လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အစည်းအဝေးကျင်းပစဉ် ယူကရိန်းစစ်ပွဲ ပြေငြိမ်းရေးအတွက်(ရုရှားကျူးကျော်မှု နှစ်ပတ်လည်) ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၄ ရက်မှာ တရုတ်နိုင်ငံက သူတို့ရဲ့ အစီအစဉ်ကို ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့ပါတယ်။

"အခုထိတော့ ဒါက အချက်ပြမှုတစ်ခုလို့ မြင်ပါတယ်၊ နောက်မှ ဘာဖြစ်မယ်ဆိုတာ မသိသေးပါဘူး.." လို့ ဇီလင်စကီးက ဆိုပါတယ်။ (အမြင်အချို့ဟာ ဟုတ်သယောင်ယောင် ရှိပေမဲ့) တရုတ်အနေနဲ့ မော်စကိုကို လက်နက်ပေးအပ်ခြင်း မပြုဖို့ ရုရှားရဲ့ မဟာမိတ်ဖြစ်သူ တရုတ်အနေနဲ့ စားလို့ သုံးလို့ရတဲ့ အစီအစဉ်တွေကို ကမ်းလှမ်းမှာ မဟုတ်ဖူးလို့ ယုံကြည်ထားသူ ယူကရိန်းသမ္မတက သတိပေးလိုက်ပါတယ်။

"တရုတ်က ရုရှားကို လက်နက်တွေ အပ်မှာမဟုတ်ဘူးလို့ ကျွန်တော် အရမ်းယုံကြည်ချင်ပါတယ်၊ ဒါက ကျွန်တော့်အတွက် အရမ်းအရေးကြီးပါတယ်၊ အဲ့ဒါက နံပါတ်-၁ ပါ.." “ရုရှားတပ်တွေ အပြည့်အဝ ဆုတ်ခွာမယ့် အစီအစဉ် မပါ၀င်တဲ့ ဘယ်လို အဆိုပြုချက်မျိုးမဆို ကိဗ်အနေနဲ့ လက်ခံစရာ မရှိပါဘူး..“လို့ ရုရှားရဲ့ ဘက်စုံကျူးကျော်မှု ပထမနှစ်ပတ်လည်နေ့မှာ ယူကရိန်းခေါင်းဆောင်က ဆိုပါတယ်။

တရုတ်သမ္မတ ရှီကျင့်ဖျင်နဲ့တွေ့ဆုံဖို့ စီစဉ်ထားကြောင်း “ အဲ့ဒီတွေ့ဆုံမှုဟာ ယူကရိန်းနိုင်ငံနဲ့ ကမ္ဘာကြီးရဲ့ လုံခြုံရေးအတွက် အကျိုးရှိမယ်လို့ ယုံကြည်ကြောင်း” ပြောဆိုပေမဲ့ ဘယ်အချိန်မှာ တွေ့ဆုံမှာဖြစ် ကြောင်း ပါဝင်ခြင်း မရှိပါဘူး။

ယူကရိန်း သမ္မတဟာ ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်နဲ့ ဆွေးနွေးစရာ မရှိကြောင်း စောစောပိုင်းကတည်းက အကြိမ်ကြိမ် ပြောဆိုထားပြီး ဖြစ်ပါတယ်။

စစ်ပွဲ ပထမနှစ်ပတ်လည်နေ့အဖြစ် အရပ်သား အမြောက်အများသေဆုံးခဲ့ရတဲ့ ယူကရိန်းနိုင်ငံ ဘူချာမြို့မှာ အသက်ဆုံးရှုံးခဲ့သူတို့ရဲ့ အိမ်နီးချင်းများက သင်းချိုင်းနေရာမှာ စုဝေးပြီး ဝမ်းနည်းပူဆွေးကြောင်း ပြသခဲ့ကြတယ်လို့ Reuters ရဲ့ ယနေ့ အခြား သတင်းတစ်ပုဒ်မှာ တွေ့ရှိရပါတယ်။

ဘူချာမြို့အပါ၀င် နိုင်ငံအနှံ့အပြားမှ အမည်မသိ သေဆုံးသူများအတွက် ကြေကွဲ၀မ်းနည်းရပါကြောင်းနဲ့ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်တဲ့ စစ်ပွဲဟာ ဒုတိယနှစ်အတွင်း ၀င်ရောက်လာပြီဖြစ်ကြောင်း ဆင်ခြင်သုံးသပ်ကြဖို့အတွက် သောကြာနေ့မှာ စုဝေးခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။

ကိယက်ဗ်မြို့ အနောက်မြောက်ဘက်မှာ တည်ရှိပြီး ယူကရိန်းမြို့တော်၀င်ပေါက်သဖွယ်ဖြစ်နေတဲ့ ဘူချာမြို့ဟာ စစ်ပွဲစလျှင်စချင်း ဘီလာရု့စ်နိုင်ငံဘက်မှ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်လာတဲ့ ရုရှားတပ်များရဲ့ အလျင် အမြန် သိမ်းပိုက်ခြင်းကို ခံခဲ့ရပါတယ်။

ဧပြီလမှာ ရုရှားတို့ ပြန်လည်ဆုတ်ခွာသွားပေမဲ့ ကျန်ရစ်ခဲ့တဲ့ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုပုံရိပ်တွေကို မီဒီယာများမှာ ဖော်ပြခဲ့ကြပြီး ကမ္ဘာကို တုန်လှုပ်သွားစေခဲ့ပါတယ်။ အရပ်သားများရဲ့ ရုပ်အလောင်းတွေဟာ လူသွားစင်္ကြန်များ နဲ့ လမ်းများပေါ်မှာ အမှိုက်သရိုက်များသဖွယ် လဲကျနေကြပြီး သေဆုံးနေသူအချို့ရဲ့ လက်များဆိုရင် နောက်ပြန်ကြိုး တုပ်ထားကြောင်း တွေ့မြင်ကြရပါတယ်။

ဘူချာမြို့မှာ ရုရှားတပ်များက စစ်ရာဇ၀တ်မှု ကျူးလွန်ကြောင်း ယူကရိန်းနဲ့ အနောက်နိုင်ငံများရဲ့ စွပ်စွဲချက်ကို ကရင်မလင်က ငြင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ ဘူချာလမ်းမများပေါ်ရှိ လူသေအလောင်းများပုံများဟာ အတုအယောင်များသာဖြစ်ကြောင်း၊ အထူးစစ်ဆင်ရေး ခင်းကျင်းရတဲ့အထိ အိမ်နီးချင်း ယူကရိန်းနိုင်ငံရဲ့ စစ်ရေးခြိမ်းခြောက်မှု များကို ပျက်ပြယ်စေရန် အထူးတလည် လုပ်ကြံဖန်တီးခြင်းသာဖြစ်ကြောင်း ပယ်ချခဲ့ပါတယ်။

(Reuters., 24 February 2023,” Ukraine welcomes some Chinese ceasefire 'thoughts,' insists on Russian withdrawal” နှင့် “In Ukraine's Bucha where civilians slain, neighbours united in grief” ကို ဆီလျော်အောင် ကောက်နှုတ်ဘာသာပြန်ဆိုသည်။)