ALynn (NSS) - ဧပြီ ၅ 

မေလအတွင်းကျင်းပမည့် တောင်အာဖရိက ရွေးကောက်ပွဲတွင် သမ္မတဟောင်း Jacob Zuma ကို ဝင်ရောက် ယှဉ်ပြိုင်ခွင့် ပိတ်ပင်ထားကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ပြောကြားသည်။ 

တောင်အာဖရိကတွင် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲကို မေလ ၂၉ ရက်၌ ကျင်းပရန်စီစဉ်ထားပြီး ၁၉၉၄ ခုနှစ် အသား အရောင်ခွဲခြားမှုများ ပြီးဆုံးပြီးနောက်ပိုင်း အပြိုင်အဆိုင် အရှိဆုံး ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်လာရန် မျှော်မှန်းထားသည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် တရားရုံးကို မထီမဲ့မြင်ပြုမှုဖြင့် ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခံခဲ့ရပြီးနောက် ၎င်း၏ အသက်မွေးဝမ်းကြောင်း လုပ်ငန်းကို ပြန်လည်စတင်ရန် Zuma သည် UMkhonto WeSizwe (MK) (Spear of the Nation) ပါတီကို မကြာသေးမီက ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ 

အာဏာရ အာဖရိက အမျိုးသားကွန်ဂရက် (ANC) သည် ၁၉၉၄ ခုနှစ်တွင် အာဏာရလာပြီးနောက် ပထမဆုံး အကြိမ် ထောက်ခံမှု ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းအောက် ကျဆင်းသွားသည်။ စီးပွားရေး ကျဆင်းမှု၊ အကျင့်ပျက်ခြစားမှု နှင့် စီမံခန့်ခွဲမှုလွဲမှားမှုများကြားတွင် ပါတီကိုထောက်ခံမှု ကျဆင်းလျက်ရှိသည်။ အကယ်၍ ANC သည် အနိမ့်ဆုံး ထောက်ခံမဲ ၅ဝ ရာခိုင်နှုန်းအောက် ကျဆင်းပါက ညွန့်ပေါင်းဖွဲ့ရန် တွန်းအားပေးသွားမည်ဖြစ်သည်။ 

မကြာသေးမီက ကောက်ယူခဲ့သော စစ်တမ်းများအရ ANC က ထောက်ခံမဲ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်း ကျော်သာရရှိခဲ့ပြီး အဓိကအတိုက်အခံ ဒီမိုကရက်တစ်မဟာမိတ်ပါတီက ၂၇ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် MK ပါတီက ၁၃ ရာခိုင်နှုန်းရရှိခဲ့သည်။

သမ္မတဟောင်း Zuma ၏ ရာထူးသက်တမ်းသည် အကျင့်ပျက်ခြစားမှု စွပ်စွဲချက်များကြောင့် ၂၀၁၈ ခုနှစ်တွင် ပြီးဆုံးခဲ့ပြီး လက်ရှိသမ္မတ Cyril Ramaphosa ဖြင့် ၎င်း၏နေရာကို အစားထိုးခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ၎င်း၏ သမ္မတသက်တမ်းအောက်တွင် ငွေကြေးအဂတိလိုက်စားမှုနှင့် ခရိုနီဝါဒများကျင့်သုံးခြင်းတို့အတွက် စုံစမ်း စစ်ဆေးရေးအဖွဲ့က စစ်ဆေးရန်ဆောင်ရွက်မှုကို ငြင်းဆိုခြင်းကြောင့် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇွန်လတွင် ထောင်ဒဏ် ၁၅ လ ချမှတ်ခံခဲ့ရသည်။ ထိုကဲ့သို့ထောင်ချခြင်းကြောင့် ဆန္ဒပြပွဲများ၊ အဓိက ရုဏ်းများနှင့် လုယက်မှုများဖြစ်ပွားကာ လူပေါင်း ၃၅၀ ကျော် သေဆုံးခဲ့ရသည်။ Zuma သည် ထောင်ထဲ တွင် ၂ လသာနေခဲ့ရပြီး ဆေးစစ်မှုဖြင့် လွတ်မြောက်လာခဲ့သည်။ သို့သော် အယူခံတရားရုံးက Zuma လွတ်မြောက်မှုသည် တရားမဝင်ဖြစ်ပြီး ထောင်ထဲပြန်ဝင်ရန် အမိန့်ချခဲ့သည်။ သို့သော် ၎င်းသည် တည့် မတ်ရေးစင်တာသို့ ပြန်ရောက်သောအခါ သမ္မတမှ ခွင့်ပြုထားသည့် အကြမ်းမဖက်သော ပြစ်မှုကျူးလွန် သူများကို လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပေးခြင်း အကျိုးခံစားခဲ့ရသည်။ 

“ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ပြစ်မှု ကျူးလွန်ကြောင်း အထင်အရှားစီရင်ခြင်းခံရပြီး ၁၂ လထက် ပိုသော ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခံရသူ မည်သူ မဆို ရွေးကောက်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်ခွင့်မပြုနိုင်ကြောင်း” ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ Zuma သည် ၁၉၉၀ ပြည့်လွန်နှစ်များက ဒုသမ္မတဖြစ်စဉ်ကာလတွင်လည်း လက်နက်ဝယ်ယူမှု အရှုပ်တော်ပုံများ၊ အဂတိလိုက်စားမှုဆိုင်ရာ စွဲချက်များဖြင့် စွပ်စွဲခံခဲ့ရဖူးသည်။